Chúng ta đã trải qua rất nhiều thời kỳ phát triển và tiến bộ, từ việc ăn lông ở lỗ, săn bắt hái lượm cho đến thời kỳ săn bắn thô sơ bằng công cụ đá ghè đẽo một mặt…cho đến thời kỳ công nghiệp hóa dần dần. Với tốc độ phát triển chóng mặt như hiện nay tự động hóa sẽ dần có mặt trên khắp mọi nơi từ những công việc đơn giản đến phức tạp nhất.
Tự động hóa là gì?
Tự động hóa là việc tạo ra và ứng dụng các công nghệ để sản xuất, cung cấp hàng hóa và dịch vụ với sự can thiệp tối thiểu của con người. Việc thực hiện các công nghệ, kỹ thuật và quy trình tự động hóa nâng cao hiệu quả, độ tin cậy và / hoặc tốc độ của nhiều tác vụ mà trước đây con người thực hiện.
Khái niệm “Tự động hóa” (Automation) có lẽ sẽ quen thuộc với những ai làm về kỹ thuật. Bắt nguồn từ “Tự động” (Automatic) và dần trở nên phổ biến từ năm 1947, khi tập đoàn General Motors của Mỹ thành lập Bộ phận Tự động hóa.
Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về tự động hóa.
Tự động hóa (automation) là ứng dụng công nghệ tiên tiến vào quá trình sản xuất công nghiệp nhằm chuyển hầu hết hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất của con người cho máy móc. (Nguồn: Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)
Hay: "Tự động hóa là công nghệ mà theo đó quy trình hoặc thủ tục được thực hiện mà không cần sự trợ giúp của con người"
Nói tóm lại, bản chất của tự động hóa là ứng dụng công nghệ vào sản xuất nhằm tối ưu hóa chi phí mà mang lại hiệu quả cao.
Triển vọng ngành tới 2030
Tự động hóa là một ngành rất tiềm năng và còn nhiều đất cho doanh nghiệp.Trong Chiến lược phát triển mới đây của Việt Nam - tự động hóa là ngành mũi nhọn đóng góp không nhỏ trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Công nghệ hiện đại, xu hướng tự động hóa quy trình sản xuất sẽ giúp tăng năng suất lao động, tăng trưởng kinh tế nhưng lại tác động xấu đến nhu cầu việc làm của người lao động. Cụ thể, trung bình cứ mỗi robot được đưa vào dây chuyền sản xuất sẽ giảm 1,6 việc làm, khoảng 1,3 việc ở khu vực thu nhập cao và 2,3 việc với nơi có mức sống thấp hơn. Sự phân biệt này sẽ dẫn đến bất bình đẳng thu nhập và ảnh hưởng đến chính trị.
Trong báo cáo, Oxford Economics nhấn mạnh rằng xu hướng tự động hóa sẽ dẫn đến một vấn đề kép, nhiều nhân viên rời khỏi ngành sản xuất sẽ tìm việc trong lĩnh vực vận chuyển, xây dựng, bảo trì… nhưng đây lại là những ngành nghề kế tiếp sẽ được tự động hóa. Người lao động có kỹ năng thấp sẽ ngày càng khó tìm việc mới.
Trong nhiều năm qua, mọi người lo lắng rằng tự động hóa sẽ dần giết chết công việc truyền thống và dẫn đến chia rẽ giàu nghèo sâu sắc ở nhiều nước. Tuy nhiên, tác động của xu hướng này lên từng quốc gia sẽ không giống nhau. Ví dụ, từ năm 2000 đến nay, Trung Quốc đã mất 550.000 việc làm do tự động hóa, trong khi ở Mỹ chỉ mất 260.000.
Báo cáo cũng cảnh báo rằng, trong tương lai những công việc có nguy cơ bị “xóa sổ” cao nhất thường mang tính lặp đi lặp lại như công nhân vận hành máy móc, nhà xưởng, nông nghiệp… Trong khi những ngành nghề liên quan đến sáng tạo, trí tuệ và xã hội sẽ cần con người trong nhiều thập kỷ nữa. Về mảng dịch vụ, nghề vận chuyển và xây dựng có nguy cơ bị tự động hóa cao nhất, trong khi luật pháp và báo chí lại an toàn hơn.
Tự động hóa là ứng dụng công nghệ tiên tiến vào quá trình sản xuất công nghiệp để chuyển một phần lớn hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất nhờ sức lao động của con người sang cho máy móc thiết bị. Theo khái niệm này, quá trình tự động sẽ không cần sự can thiệp quá sâu của con người, mà sẽ sử dụng các hệ thống điều khiển khác nhau giúp máy móc vận hành nhanh hơn, chuẩn xác hơn, giảm sự can thiệp của con người, thậm chí một số quy trình là hoàn toàn tự động.
Tự động hóa đang được ứng dụng rộng rãi trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau: công nghiệp sản xuất, gia công cơ khí, dây chuyền lắp ráp tự động, ứng dụng kiểm soát chất lượng… Các hệ thống điều khiển thường dùng để vận hành quá trình sản xuất bao gồm servo, PLC, mạch điện tử, G code… Các hệ điều khiển này có thể bao gồm việc điều khiển từ đơn giản đến các thuật toán phức tạp, điều khiển những máy móc đơn giản cho đến những hệ thống công nghiệp lớn.
Hiện nay các doanh nghiệp dần ứng dụng máy móc vào sản xuất hàng loạt vì thế nhân công kỹ thuật trong tự động hóa còn thiếu nhiều nên triển vọng của ngành cho sinh viên, người làm kỹ thuật rất rộng mở vì vậy hãy chọn cho mình một hướng đi đúng đắn, có tầm nhìn trong tương lai bạn nhé!